Verhalen van ‘t volk
EPPEGEM – Langs de oevers van de Zenne, tussen Eppegem en Vilvoorde, ging een verhaal dat bij velen koude rillingen bezorgde. Het ging over de ‘witte madam’, een schim die vooral ’s avonds haar opwachting maakte en de harten van de dorpelingen met angst vervulde.
Wie langs de voetweg ging die parallel aan de Zenne liep, vooral in de schemering of diep in de nacht, riskeerde een ontmoeting met dit angstaanjagende wezen. De gevolgen van zo’n confrontatie waren altijd tragisch, zo werd gezegd.
De witte madam was een mysterieus figuur, een geest die mensen het verkeerde pad op leidde. Wanneer ze iemand op het oog had, dwong ze haar slachtoffer op een bijna hypnotiserende manier om van het pad af te dwalen. Onwetend en verward dwaalden ze richting het gevaarlijk stromende water van de Zenne. Niemand die de witte madam had gezien, kon terugkeren om het verhaal te vertellen, want deze ongelukkigen verdwenen in de rivier en vonden daar hun dood.
Bijzonder wreed was dat de witte madam zich vooral richtte op oudere mensen. Zij, die al kwetsbaarder waren door hun leeftijd en minder snel op hun hoede waren, vormden een makkelijk doelwit. De ouderen van Eppegem werd dan ook met klem afgeraden om ’s avonds alleen langs de Zenne naar Vilvoorde te wandelen. Niemand durfde het risico te nemen, want hoewel velen de witte madam slechts als een verzinsel zagen, was de angst te groot om haar aanwezigheid te negeren.
Er werd gefluisterd dat de witte madam in werkelijkheid een vermomming van de natuur zelf was. Men sprak over de dichte mist die zich vaak als een zware sluier over de Zenne legde. Deze mist was dik, ondoordringbaar en misleidde iedereen die te dicht bij de rivier kwam. In zulke omstandigheden was het gemakkelijk om het pad te verliezen en in het koude, diepe water te vallen. Wat als een fabel werd afgedaan, kon dus evengoed een levensgevaarlijke realiteit zijn. Het natuurverschijnsel van de mist, die vaak bij valavond over de rivier hing, werd door sommigen gezien als de ware bron van het gevaar.
Maar of het nu de mist was, een spook of een combinatie van beide, de angst voor de witte madam bleef diepgeworteld in de gemeenschap van Eppegem. Elke avond, wanneer de schemering viel en de lucht zwaar en vochtig werd, was de voetweg langs de Zenne verlaten. De stilte die dan heerste, werd alleen doorbroken door het zachte, maar onheilspellende geluid van de stromende rivier, alsof ze wachtte op haar volgende slachtoffer.
Het verhaal van de witte madam leefde voort in fluisteringen, verhalen rond de haard en de bezorgde waarschuwingen van ouderen aan de jongeren. En hoewel de moderne tijd veel van de oude angsten had weggenomen, bleef de schrik voor de witte madam bestaan.
Was het slechts de mist? Of was het toch de witte madam, op zoek naar een nieuw slachtoffer?
Tekst: Sylvie Dehasque,
foto’s: via open A.I.